Diyabetik ayak ülserleri ve nasıl tedavi edilebilecekleri konusunda daha fazlasını öğrenin
Ayak ülserleri, diyabet hastalarının yüzde iki ila onunda görülmektedir. Diyabetin süresine bağlı olarak, diyabetik ayak ülseri geliştirme riski de artmaktadır. Ne yazık ki, ayak ve alt bacak ampütasyonlarının büyük çoğunluğu şeker hastalarına uygulanmaktadır. Diyabetik ayak sendromlarının tedavisinde en önemli kriter, ülserasyon ve ampütasyonun önüne geçmektir.
Diyabetik hasta ve ailesi, diyabetik ayak ülseri riskini ve buna bağlı oluşabilecek komplikasyonları önlemek için tasarlanmış tedbirlerin doğru uygulanışı hakkında bilgilendirilmelidir.
Hasta ve hasta yakınları için yararlı öneriler
Diyabetik ayak ülserini önlemek için yaşam tarzınızda değişiklikler yapın:
- Uygun kan şekeri kontrollerini düzenli olarak yaptırın
- Tansiyonunuzu kontrol altında tutun
- Lipid seviyenize özen gösterin
- Sigarayı azaltın/bırakın
- Fiziksel aktivite şiddetle tavsiye edilir: Her gün yürüyüş yapmalısınız.
Diyabetik ayak ülserini önlemek için tırnak ve cilt bakımı ile ilgili öneriler:
- Sürtünmeyi önlemek için geniş, rahat ve yumuşak tabanlı ayakkabılar tercih edin.
- Dikişsiz pamuklu çorap kullanın
- Ayaklarınızı, ılık/soğuk su ve asidik bir sabun kullanmak suretiyle, günlük olarak yıkayın
- Lezyon oluşumunun erken belirtilerini tespit edebilmek için, ayaklarınızı günlük olarak muayene edin (topuk, ayak tabanı ve parmak arası bölgelerini)
- Ayaklarınızı sürtünmeyi minimuma indirecek şekilde, nazikçe kurulayın
- Cilt kuruluğu, nasır veya cilt çatlakları oluşması durumunda; uygun nemlendirici/yumuşatıcı ürünleri kullanın
- İdeal şartlarda nasır tedavisi, keratolitik solüsyon kullanımını önleyecek bir ayak hastalıkları uzmanı tarafından yapılmalıdır.
- Tırnaklar düz kesilmelidir – tırnak törpüsü kullanmak daha iyi olabilir
- Hangi yüzey üzerinde olursa olsun, asla çıplak ayakla yürümemelisiniz.
- Yanık riskinin önüne geçebilmek için sıcak su torbası veya elektrikli ısıtıcı kullanılmamalıdır.
Diyabetik ayak ülserlerinin tedavisi:
Diyabetik ayak ülserlerinin tedavisi, enfeksiyonları önlemeyi ve yara iyileşmesi için en elverişli ortamı oluşturmayı amaçlar. Eğer diyabetik ayak ülseri şüphesi var ise; acil yönlendirme ve değerlendirme yapılması, tanı ve tedavideki gecikmeler morbidite, mortalite ve ampütasyon riskini arttıracağından, hayati önem taşımaktadır.
Tip 4 diyabet hastalarının bakımında dikkat edilmesi gereken faktörler:
- Hastalığın vasküler kontrolü (ör. kan glükoz değerlerinin veya hipertansiyon ve dislipidemi gibi arteriyel risk faktörlerinin regüle edilmesi)
- Basınç azaltma
- Diyabetik ayak ülserinin debridmanı
- Enfeksiyon tedavisi: enfekte yaraya sahip hastalar için sistemik tip 4 antibiyotikler ile yapılacak erken tedavi gerekmektedir.
- Yara örtülerinin etkili kullanımı
Diyabetik ayak ülseri iyileştiğinde, yeniden oluşmasını ya da yeni bir diyabetik ayak ülserinin gelişmesini önlemek çok önemlidir.