Total intravenöz anestezi (TİVA)
Total intravenöz anestezi (TİVA) inhalasyon ajanları kullanılmadan(Gaz Anestezisi)1 intravenöz yöntemler ile verilen ajanlardan oluşan bir kombinasyon kullanan, genel bir anestezi tekniğidir.
İnhalasyon anestetiğinin uygulanmasının mümkün olmadığı veya dezavantajlı olduğu durumlarda ya da geleneksel anestezi uygulama sistemlerinin kullanılamaz olduğu veya pratik olmadığı senaryolarda, bazı hasta vakalarında TİVA'nın kullanılmasına dair sağlam bir gerekçe vardır. Diğer vakalarda, TİVA kullanımı işlemi hasta için daha etkili ve avantajlı hale getirebilir.
Geleneksel değişken anestezi teknikleriyle kıyaslandığında, TİVA birkaç olası avantaj sunar. Bunlar, post operatif bulantı ve kusma vakasında azalma, atmosfer kirliliğinde azalma, daha öngörülebilir ve hızlı iyileşme, daha fazla hemodinamik stabilite, hipoksik pulmoner vazokonstriksiyonun önlenmesi, intraserebral basınçta azalma ve organ toksisitesinde azalmayı içerir.
Son yıllarda, iki temel nedenden dolayı TİVA daha popüler, daha pratik ve mümkün hale gelmiştir; birincisi, bunları intravenöz uygulama için uygun hale getiren Propofol ve yeni kısa etkili opioidler gibi farmakokinetik ve farmakodinamik özelliklerdir. İkincisi, Hedef Kontrollü İnfüzyon(TCI)2 gibi algoritmaların kullanımına olanak sağlayan infüzyon pompalarının teknolojisindeki gelişmelerle eşleşen farmakokinetik modellemedeki yeni kavramlardır.
Geleneksel inhalasyon anestetiğiyle kıyaslandığında, TİVA'nın Hedef Kontrollü İnfüzyon (TCI) aracılığıyla doğasında bulunan yararları onu, bakımı sağlayan için daha kolay ve kullanıcı dostu bir teknik kılarken, aynı zamanda daha hızlı ve daha konforlu hasta iyileşmesi de sunar.3
TİVA tamamen bir anestezi tekniğidir ve post operatif ağrı yönetiminin zorunlu olduğu durumlarda kullanıldığında, hastanın iyileşmesini artırmak için post operatif dönemde TİVA'dan önce bölgesel anestezi uygulanırken multimodal ağrı yönetim stratejileri de uygulanabilir.4
Reçete
Reçete
TİVA, tek bir ilaçla veya bir ilaç kombinasyonu ile uygulanabilir. İlacın farmakolojik profili (farmakokinetiği) klinik gerekliliklerin tanımlanmasına ve dolayısıyla ilaç seçimine yardımcı olur. En yaygın kullanılan ilaç grupları arasında hipnotik ve kısa etkili opioidler vardır.5 Propofolun 70'li yıllarda keşfedilmesi TİVA kullanımında devrim yaratmıştır. Propofol şu anda, anestezinin başlatılması ve sürdürülmesi için uygun olan tek intravenöz aktif hipnotik ajandır. Propofol bazlı TİVA teknikleri, bilinç ve psikomotor işlevin hızla iyileşmesi, artan iyileşme hızı, anti-emetik etki ve post operatif bulantı ve kusma vakasında düşüş de dahil olmak üzere, pek çok avantaj sunmaktadır.6 Propofol, hasta vakasına veya gerçekleştirilecek prosedüre bağlı olarak opiodiler, kas gevşeticiler, NSAID'ler, vb. ile eşleşebilir. TCI aracılığıyla TİVA kullanılırken, Remifentanil gibi kısa etkili opioidler tercih edilir. Yakın zamanda, TCI aracılığıyla Remifentanil & Propofolu birleştiren TİVA'nın intra-operatif tepkileri etkin bir şekilde kontrol ederken, seçmeli yatan hasta cerrahisinde, anesteziden hızlı acil durum sağladığı görülmüştür.7 Ayakta hasta cerrahilerinde de benzer sonuçlar alınmıştır.
Hasta Girişimi
Hasta Girişimi
TİVA yalnızca intravenöz infüzyon aracılığıyla yürütüldüğünden, çözüm periferik veya santral venöz girişim yolundan yana yapılmalıdır. Bu seçim, sıklıkla hastanın durumuna veya zerk edilen ilaçların sayısına ve türüne göre yönlendirilir. Genişletilmiş venöz girişiminin gerekli görülmediği kısa süreli ameliyatlarda, İntravenöz Kateter kullanılabilir.
Ameliyat sonrası infüzyonların gerekli olması beklenen hastalarda (ör. kritik hastalarda) veya karşılıklı uygunsuz ilaç rejimi alan hastalarda, multi-lumen santral venöz kateter önerilmektedir. Neonatal veya pediyatri hastalarında, girişim cihazı olarak kelebek set kullanılabilir.
Hazırlık
Hazırlık
TCI aracılığıyla bir TİVA gerçekleştirme metodolojisi, sonucunda ilaç hazırlama işlemini de etkileyen seçili ilaçların seçimine veya rejimine büyük oranda bağlıdır. Seçilen ilaçlar, kullanıma hazır cam/plastik viallerde veya cam/plastik ampüllerde olabilir. Kullanıma hazır ilaçlar doğrudan veya bir filtre yardımıyla şırıngalara çekilebilir. Karıştırılması gereken ilaçlarda, iğnesiz karıştırma cihazları ve karıştırma torbaları kullanılabilir. Bazı durumlarda, yöntem veya ilaç kombinasyon seçimine bağlı olarak tüm gerekli cihazları,örtüleri ve sargıları içeren işleme özgü ameliyat kitleri kullanılabilir. Bu ameliyat kitleri, tüm işlemin daha güvenli ve daha etkili bir şekilde yapılmasını destekleyebilir.
Uygulama
Uygulama
İlaç hazırlığı ve hasta erişiminde olduğu gibi, ilaç uygulama cihazı da TİVA'da kullanılan yöntem tercihi ile ilaç tercihine göre belirlenir. Başlatmak veya anestezinin başlatılmasından önce analjezik enjeksiyonu için bir şırınga kullanılabilir. TCI algoritmasıyla yürütülen anestezide, akıllı enjektör pompası kullanılabilir.
Enjektör infüzyon pompaları, son yıllarda hızla kompleks hale gelmiştir. Mevcut pompalar, en yaygın olarak kullanılan TİVA ilaçları için yaygın algoritmalara sahip yerleşik TCI algoritma işlevi sunar. Ayrıca, pompalarda aynı anda birden fazla ilacın zerk edilmesine olanak sağlayan özel enjektörler ve uzatma hatları da mevcuttur. Birleştirme veya ayırma için 3 yönlü musluk da kullanılabilir.
Hasta Çıkışı
Hasta Çıkışı
TİVA post operatif ağrı yönetimini desteklemez ancak multimodal ağrı yönetimi yaklaşımında bölgesel anestezi ile kombinasyon halinde kullanıldığında sürekli analjezi sağlanabilir. Bölgesel anestezi uygulanmıyorsa veya post operatif ağrı IV analjeziklerinin infüzyonu ile yönetilemiyorsa, aynı akıllı pompa hemen bu tedaviyle değiştirilebilir ve böylece hasta memnuniyetinin artmasına yardımcı olunur.
Referanslar
Referanslar
- ‘Total Intravenous Anesthesia using a target controlled infusion – A pocket reference’, College of Anesthesiologists, Academy of Medicine Malaysia (retrieved 07.10.15).
- Campbell, L., Engbers, F. H., & Kenny, G. N. (2001). Total intravenous anaesthesia. CPD ANAESTHESIA, 3(3), 109-119.
- Ozkose, Z., Ercan, B., Ünal, Y., Yardim, S., Kaymaz, M., Dogulu, F., & Pasaoglu, A. (2001). Inhalation versus total intravenous anesthesia for lumbar disc herniation: comparison of hemodynamic effects, recovery characteristics, and cost. Journal of neurosurgical anesthesiology, 13(4), 296-302.
- Aunac, S., Carlier, M., Singelyn, F., & De Kock, M. (2002). The analgesic efficacy of bilateral combined superficial and deep cervical plexus block administered before thyroid surgery under general anesthesia. Anesthesia & Analgesia, 95(3), 746-750.
- Nora, Fernando Squeff. (2008). Total intravenous anesthesia as a target-controlled infusion: an evolutive analysis. Revista Brasileira de Anestesiologia, 58(2), 179-192. Retrieved October 07, 2015, from http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0034-70942008000200011&lng=en&tlng=en. 10.1590/S0034-70942008000200011.
- Absalom A & Struys M. An Overview of TCI & TIVA. Second Edition., 2011; Gent: Academia Press
- Hogue, C. W., Bowdle, T. A., O'Leary, C., Duncalf, D., Miguel, R., Pitts, M., ... & Batenhorst, R. (1996). A multicenter evaluation of total intravenous anesthesia with remifentanil and propofol for elective inpatient surgery. Anesthesia & Analgesia, 83(2), 279-285.